ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ

"Ποια είναι η λειτουργία της τελευταίας αναδρομικής αφήγησης στο διήγημα του Βιζυηνού?"

Δυο λόγια με αφορμή την άσκηση περί της λειτουργικότητας της τελευταίας αναδρομικής αφήγησης ( " το αμάρτημα " ) στο διήγημα του Βιζυηνού.

Για να μπορείτε να ελέγχετε πληρέστερα τις απαντήσεις σας, μπορείτε να εξετάζετε τη λειτουργικότητα της κάθε αναδρομής σε τρία επίπεδα:

1) Στο επίπεδο της δράσης, των ηρώων,
2) Στο επίπεδο της κατασκευής του έργου, των συγγραφικών προθέσεων και, βέβαια, 3) Στο επίπεδο του αναγνώστη.

1) Στο πρώτο επίπεδο εξετάζουμε την ίδια την υπόθεση του έργου, το προχώρημα της δράσης, τα πρόσωπα, τις μεταβολές τους.
Εδώ, π.χ, βλέπουμε πως ο Γιωργής αλλάζει εκ βάθρων στάση απέναντι στη μητέρα του. Η άρνησή του μετατρέπεται σε ορμητική κατάφαση. Έχει ακούσει, άλλωστε, συγκλονιστικά πράγματα για τη μητέρα του και για τον ίδιο. Η μητέρα - που εδώ δίνεται η ευκαιρία να σκιαγραφηθεί ο χαρακτήρας της - ανακουφίζεται από την αγωνία που της προκαλούσε η άρνηση του Γιωργή, αλλά κι από τη μετά από χρόνια αποκάλυψη του καλά κρυμμένου μυστικού της.

2) Στο δεύτερο επίπεδο κρίνουμε τα τεχνικά αποτελέσματα που επιτυγχάνει ο συγγραφέας με την αναδρομή.
Η αναδρομή σχεδόν πάντα προσφέρει απαραίτητες για το έργο και τη συνέχειά του πληροφορίες. Εκ των πραγμάτων προκαλεί και κάποια επιβράδυνση, αφού αποτελεί παρένθεση στον κύριο αφηγηματικό άξονα. Ρυθμίζει τις ισορροπίες του κειμένου.
Στη συγκεκριμένη, μπορούμε να παρατηρήσουμε την ευφυή αλλαγή του αφηγηματικού προσώπου που επιχειρεί ο Βιζυηνός: Η μητέρα, ως πρωτοπρόσωπος ( άρα αμεσότερος, παραστατικότερος) αφηγητής, ζωντανεύει την ιστορία. Λύνεται, επίσης, εδώ, η απορία του τίτλου, αποκαλύπτεται το αμάρτημα, ερμηνεύονται πια ευκολότερα οι προηγούμενες ενέργειες της μητέρας. Ισχυροποιείται ο δεσμός ανάμεσα σε μητέρα και γιο, εμπλουτίζεται ο άξονας "μητέρα - Γιωργή".

3) Στο τρίτο επίπεδο, συνήθως αναφέρουμε την επίδραση που έχει η αναδρομή, με τα χαρακτηριστικά της όπως έχουν ήδη περιγραφεί, στον αναγνώστη. Δεν μπορούμε να αποφύγουμε εδώ την αναφορά στη ζωντάνια, την αμεσότητα, την παραστατικότητα, η οποία με τη σειρά της προκαλεί το ενδιαφέρον του ανγνώστη και εντείνει την αγωνία του, συμβάλλει στη μέθεξη.

Και τα τρία επίπεδα, λοιπόν, πρέπει να εξετάζονται, για να υπάρχει πληρότητα στην απάντηση. Κάτι που, άλλωστε, συμβαίνει, συνήθως, με όλα τα εκφραστικά μέσα και τις αφηγηματικές τεχνικές.

πηγη: logotexniakatefthinsis.blogspot.com